Kolagen to jedno z najczęściej omawianych białek w kontekście zdrowia skóry, włosów i stawów. Znajdziesz go w suplementach, kosmetykach i produktach spożywczych. Ale czy naprawdę wiesz, jak działa? Czy warto wybierać kolagen morski czy wołowy? A może zastanawiasz się, czy można go przedawkować? Dziś rozwiewamy wątpliwości i zagłębiamy się w mniej znane fakty o kolagenie.

Z tekstu dowiesz się m.in.:

• dlaczego warto wybierać kolagen z certyfikatem Grass-Fed,
• czym różni się kolagen morski od wołowego,
• co mają wspólnego Daltony i przyswajalność kolagenu,
• czy można mieć w organizmie za dużo kolagenu?

Kolagen – wydaje Ci się, że wiesz już wszystko? Sprawdźmy to!

Występuje w skórze, ścięgnach, więzadłach i chrząstkach. Dotychczasowe badania pokazują, że dzięki niemu skóra jest sprężysta, włosy mocne, a stawy elastyczne. Mowa o kolagenie, białku, które naturalnie masz w ciele i które potrafi zdziałać wiele dobrego. Dopóki jesteśmy w stanie utrzymać jego poziom w ciele (np. dzięki regularnej suplementacji). Jednak jego rola nie kończy się na wyglądzie czy układzie ruchu. Kolagen to również składnik naczyń krwionośnych, rogówki oka, a nawet jelit.

Od pewnego czasu kolagen stał się jednym z najczęściej suplementowanych składników – znajdziesz go w proszkach, kapsułkach, a nawet w gotowych napojach i kosmetykach. Ale czy na pewno wiesz, jak go wybierać i na co zwrócić uwagę? Czy lepiej postawić na kolagen morski, czy wołowy? Co oznacza jego hydrolizowana forma i dlaczego warto zwracać uwagę na wielkość cząsteczek?

Kolagen jest nie tylko modnym składnikiem, ale przede wszystkim białkiem o złożonej strukturze i wielu funkcjach. Chociaż jego popularność rośnie, wciąż krąży wokół niego sporo mitów. Dziś przyjrzymy się mniej oczywistym aspektom tego składnika i sprawdzimy, czy rzeczywiście wiesz o nim wszystko.

Mało znane fakty na temat kolagenu

Kolagen to jeden z najważniejszych budulców organizmu, ale czy zastanawiałeś się kiedyś, jak bardzo różnią się od siebie jego źródła, formy i właściwości? Na rynku znajdziesz wiele produktów zawierających kolagen, jednak nie każdy działa w ten sam sposób. Nie liczy się tylko to, czy suplementujesz kolagen – ważne jest, jaki rodzaj wybierasz, jak został przetworzony i w jakiej formie go spożywasz.

Czy wiesz, że nie każdy kolagen pochodzi z tak samo wartościowych źródeł? Kolagen wołowy może mieć różną jakość w zależności od warunków hodowli zwierząt. Z kolei kolagen morski ma inną strukturę niż wołowy i może być lepiej przyswajalny przez organizm. Ale... też niekoniecznie! A co z wielkością cząsteczek? Tu kluczowe znaczenie ma hydroliza i jednostki zwane Daltonami, które wpływają na biodostępność tego białka.

A może zastanawiasz się, czy można mieć w organizmie zbyt dużo kolagenu? Choć to białko strukturalne, jego nadmiar może prowadzić do pewnych zmian w tkankach, choć organizm ma mechanizmy regulujące jego poziom.

Przyjrzyjmy się bliżej tym aspektom i sprawdźmy, jakie czynniki warto brać pod uwagę przy wyborze kolagenu. Jeśli chcesz czerpać z niego realne korzyści, warto wiedzieć więcej niż to, co można przeczytać na etykiecie opakowania.

Czemu warto wybierać kolagen z certyfikatem Grass-Fed?

Nie każdy kolagen wołowy jest taki sam. Choć na pierwszy rzut oka produkty mogą wyglądać podobnie, ich jakość zależy od warunków hodowli zwierząt, z których pochodzi surowiec. Kluczowym wyróżnikiem jest certyfikat Grass-Fed, który oznacza, że bydło było karmione naturalnie – trawą, a nie paszami przemysłowymi.

Dlaczego to ma znaczenie?

Po pierwsze: hodowla Grass-Fed opiera się na bardziej etycznych i ekologicznych zasadach. Zwierzęta mają dostęp do pastwisk, a ich dieta jest zgodna z ich naturalnymi potrzebami. To przekłada się na czystość i skład końcowego produktu – mięso oraz tkanki zwierząt karmionych trawą są wolne od antybiotyków, hormonów wzrostu i sztucznych dodatków, które mogą pojawiać się w intensywnej hodowli przemysłowej.

Po drugie: kolagen pozyskiwany od zwierząt Grass-Fed może mieć lepszy profil aminokwasowy, co oznacza wyższą zawartość kluczowych składników, takich jak glicyna, prolina i hydroksyprolina. To właśnie te aminokwasy odgrywają istotną rolę w produkcji kolagenu w organizmie.

Warto także wspomnieć o wpływie na środowisko. Hodowla Grass-Fed jest mniej obciążająca dla ekosystemu niż przemysłowa produkcja mięsa i produktów odzwierzęcych. Wybierając certyfikowany kolagen, nie tylko dbasz o własne zdrowie, ale również wspierasz bardziej zrównoważone metody pozyskiwania surowców.

Jak rozpoznać kolagen Grass-Fed? Poszukaj na opakowaniu oznaczeń takich jak „Grass-Fed”. Znajdziesz je np. na produktach NOYO® Collagen, NOYO® Collagen Orange czy NOYO® Collagen Mango. Dzięki temu masz pewność, że wybierasz produkt wysokiej jakości, który wpisuje się w świadome podejście do zdrowia i odżywiania. Dodatkowymi korzyściami w tych konkretnych przypadkach jest również czysty skład bez zanieczyszczeń i metali ciężkich – potwierdzony badaniami w niezależnym laboratorium J.S. Hamilton - oraz łatwe rozpuszczanie się produktu, co sprawia, że suplementacja kolagenu NOYO® nie obciąża dodatkowo układu pokarmowego. 

Czym różni się kolagen morski od wołowego?

Wybór między kolagenem morskim a wołowym nie jest przypadkowy. Oba typy różnią się nie tylko źródłem pochodzenia, ale także strukturą, zawartością poszczególnych typów kolagenu i stopniem przyswajalności przez organizm. Jeśli zastanawiasz się, który lepiej spełni Twoje potrzeby, warto poznać kluczowe różnice.

Źródło i typy kolagenu

Kolagen wołowy pozyskiwany jest ze skóry, kości i ścięgien bydła. Zawiera głównie kolagen typu I i II, które naturalnie występują w skórze, ścięgnach, mięśniach oraz tkance łącznej. Dzięki temu jest często wybierany jako wsparcie dla skóry i układu ruchu.

Kolagen morski pochodzi natomiast ze skóry i łusek ryb morskich. Składa się głównie z kolagenu typu I, który jest podstawowym budulcem skóry, kości i więzadeł. Jego struktura jest bardziej zbliżona do ludzkiego kolagenu, co wpływa na jego lepszą biodostępność i szybsze wchłanianie.

Przyswajalność i wielkość cząsteczek

Jedną z kluczowych różnic między tymi dwoma rodzajami kolagenu jest wielkość cząsteczek. Kolagen morski ma mniejszą masę cząsteczkową, co oznacza, że jest łatwiej wchłaniany przez organizm. To sprawia, że szybciej dociera do skóry, włosów i paznokci, a także może być bardziej efektywny w suplementacji.

Kolagen wołowy, choć równie wartościowy, ma nieco większe cząsteczki, co może oznaczać wolniejszą absorpcję. Z tego względu osoby, które chcą postawić na jak najszybsze uzupełnienie kolagenu w organizmie, często wybierają wersję morską.

Który kolagen wybrać?

Bardziej niż na typ kolagenu (rybi czy wołowy) zwróć uwagę na sposób jego przetworzenia – najlepiej wybierać hydrolizowany kolagen, który ma lepszą biodostępność. Niezależnie od wyboru, kluczowe jest regularne spożywanie, ponieważ organizm sam nieustannie zużywa zapasy tego białka.

3. Czym są Daltony i dlaczego wielkość cząsteczek ma znaczenie w kolagenie?

Kolagen to białko o dużej masie cząsteczkowej, co oznacza, że w naturalnej postaci nie jest łatwo przyswajalny przez organizm. Aby mógł być efektywnie wykorzystany, musi zostać rozłożony na mniejsze fragmenty – peptydy kolagenowe. Kluczowym parametrem, który określa ich wielkość, jest jednostka zwana Daltonem (Da).

Dlaczego wielkość cząsteczek ma znaczenie?

W uproszczeniu odpowiedź na to pytanie brzmi następująco: im mniejsza cząsteczka, tym łatwiej organizm ją wchłonie i wykorzysta. Właśnie dlatego najlepsze suplementy zawierają hydrolizowany kolagen, który przeszedł proces rozbicia na mniejsze peptydy.

Porównajmy różne zakresy wielkości cząsteczek i ich wpływ na biodostępność:

Co to oznacza w praktyce?

Wybierając suplement kolagenowy, warto zwrócić uwagę na wielkość cząsteczek. Idealny hydrolizowany kolagen powinien mieć masę w przedziale 2 000 – 5 000 Da, ponieważ wtedy organizm może go skutecznie przyswoić i wykorzystać do odbudowy tkanek. W przypadku NOYO® Collagen, NOYO® Collagen Orange czy NOYO® Collagen Mango jest to 3 000 Da. 

Pamiętaj też, że samo przyjmowanie kolagenu to tylko część procesu – równie ważne jest dostarczanie organizmowi odpowiednich składników wspierających jego działanie, takich jak wapń i magnez.

Czy można mieć w organizmie za dużo kolagenu?

Czy nadmiar kolagenu może być problemem? Organizm na bieżąco wytwarza i zużywa kolagen, dlatego jego ilość jest regulowana w sposób naturalny. Jednak w pewnych sytuacjach może dojść do zaburzenia tej równowagi.

Przeczytaj także: Objawy niedoboru kolagenu. Czy warto go suplementować?

Naturalna równowaga kolagenu w organizmie

Kolagen podlega ciągłej wymianie – stare włókna są rozkładane, a w ich miejsce powstają nowe. Jednak z wiekiem procesy syntezy spowalniają, dlatego wiele osób decyduje się na jego suplementację. Nie oznacza to jednak, że organizm może zgromadzić go w nadmiarze w sposób niekontrolowany.

Gdy dostarczasz kolagen w postaci suplementów, organizm nie magazynuje go w nieskończoność. Wchłonięte peptydy kolagenowe są wykorzystywane tam, gdzie są potrzebne, a ich nadmiar jest metabolizowany i usuwany.

Czy nadmiar kolagenu może zaszkodzić?

Teoretycznie organizm sam reguluje ilość kolagenu, ale w niektórych przypadkach jego nadmiar może wpłynąć na strukturę tkanek. Może to dotyczyć głównie sytuacji, w których zaburzona zostaje naturalna równowaga pomiędzy syntezą a degradacją kolagenu.

W niektórych chorobach tkanki łącznej organizm może produkować nadmierne ilości kolagenu, co prowadzi do jego patologicznego nagromadzenia w skórze lub narządach wewnętrznych. Nie jest to jednak efekt suplementacji, a specyficznych zaburzeń metabolicznych.

Objawy nadmiaru kolagenu obejmują:

• zgrubienia i stwardnienie skóry;
• bliznowacenie i keloidy;
• bóle stawów;
• mrowienie lub drętwienie palców;
• problemy z gojeniem się ran.

Czy warto robić przerwy w suplementacji kolagenu?

Nie ma jednoznacznych dowodów na to, że długotrwałe stosowanie hydrolizowanego kolagenu wymaga przerw. Jednak tak jak w przypadku każdego składnika diety, warto zachować zdrowy balans. Jeśli dostarczasz kolagen regularnie i dbasz o inne elementy diety, Twoje ciało samo zdecyduje, jak najlepiej go wykorzystać.

Kolagen – co jeszcze może mieć w składzie 

Wybierając kolagen, warto sprawdzić jego skład – im więcej synergicznych składników, tym lepiej dla Twojej skóry, stawów i ogólnego funkcjonowania organizmu. Wysokiej jakości produkty kolagenowe często zawierają m.in.::

• magnez – oprócz wspierania pracy układu odpornościowego, nerwowego i mięśniowego, ma także wpływ na kondycję kości i zębów. Bierze też udział w procesie syntezy białek i działa przeciwstarzeniowo. ;
• wapń – pełni ważne funkcje w skórze, biorąc udział w procesie genezy włókien kolagenowych. Koi podrażnienia i wspiera procesy przeciwzapalne. Ma również wpływ na utrzymanie prawidłowej pigmentacji i przeciwdziała powstawaniu przebarwień;
• kwas hialuronowy – naturalnie występuje w skórze i stawach, wiąże wodę i zapewnia odpowiednie nawilżenie tkanek, co wspomaga działanie kolagenu.
• koenzym Q10 – silny antyoksydant, który chroni włókna kolagenowe przed stresem oksydacyjnym i wolnymi rodnikami.

Wszystkie te składniki znajdziesz w NOYO® Collagen, NOYO® Collagen Orange i NOYO® Collagen Mango. 

Podsumowanie

Kolagen to znacznie więcej niż tylko popularny składnik suplementów czy kosmetyków. Jego rola w organizmie jest kluczowa, a sposób, w jaki go dostarczasz, ma znaczenie dla jego przyswajalności i wykorzystania. Wiesz już, że kolagen kolagenowi nierówny – jego źródło, sposób przetworzenia i wielkość cząsteczek wpływają na skuteczność suplementacji.

Jeśli chcesz świadomie wybrać najlepszy produkt, zwracaj uwagę na pochodzenie kolagenu (np. Grass-Fed w przypadku wołowego czy hydrolizowany kolagen morski), wielkość cząsteczek wyrażoną w Daltonach oraz dodatkowe składniki wspierające jego syntezę, takie jak witamina C. Pamiętaj też, że organizm nie magazynuje kolagenu w nieskończoność – liczy się regularność spożycia i zdrowa, zróżnicowana dieta.

Czy można mieć go za dużo? W normalnych warunkach organizm reguluje jego ilość, a nadmiar nie stanowi problemu. Kluczowe jest jednak zrozumienie, że sama suplementacja to tylko element układanki – równie ważny jest styl życia, poziom aktywności fizycznej oraz dostarczanie innych składników odżywczych, które wspierają zdrowie skóry, stawów i całego organizmu.

Teraz, kiedy znasz mniej oczywiste fakty o kolagenie, możesz podejmować bardziej świadome decyzje. Wybieraj produkty wysokiej jakości i zwracaj uwagę na ich skład – dzięki temu Twoje ciało dostanie dokładnie to, czego potrzebuje.

Źródła:

• Proksch E., Schunck M., Zague V., Segger D., Degwert J., Oesser S., Suplementacja peptydami kolagenowymi poprawia właściwości skóry: wyniki randomizowanego, podwójnie zaślepionego badania z kontrolą placebo, Skin Pharmacology and Physiology, 2014, 27(3):113–119.

• Liang J., Pei X., Zhang Z., Wang N., Wang L., Zhang J., Zhao M., Długoterminowa doustna suplementacja hydrolizatem kolagenu morskiego z łososia chum chroni równowagę macierzy kolagenowej w starzejącej się skórze szczurów, Journal of Food Science, 2010, 75(8):H230–H238.

• Bello A.E., Oesser S., Hydrolizat kolagenowy w leczeniu choroby zwyrodnieniowej stawów i innych zaburzeń stawowych: przegląd literatury, Current Medical Research and Opinion, 2006, 22(11):2221–2232.

• Czajka A., Kania E.M., Genovese L., Corbo A., Rogowski-Tylman M., Kamińska M., Wpływ spożycia hydrolizatu kolagenu na starzenie się skóry i obrót kolagenu: przegląd systematyczny i metaanaliza, International Journal of Dermatology, 2021, 60(8):1032–1045.

• Sibilla S., Godfrey M., Brewer S., Budh-Raja A., Genovese L., Przegląd korzystnych efektów hydrolizatu kolagenu na właściwości skóry: podłoże naukowe i badania kliniczne, The Open Nutraceuticals Journal, 2015, 8:29–42.