Probiotyki w leczeniu alergii

Alergie to coraz powszechniejszy problem. Katar sienny, swędząca skóra czy reakcje na pokarmy mogą skutecznie uprzykrzyć życie. Czy probiotyki mogą pomóc w złagodzeniu objawów alergii? Na pewno byśmy tego chcieli! Choć nie są one lekiem, składniki zawarte w probiotykach mogą wspierać organizm na różnych poziomach, w tym regulować odpowiedź immunologiczną. A skoro tak, to warto wiedzieć więcej na ich temat i sprawdzić, jak probiotyki wspierają walkę z alergiami.

Z tekstu dowiesz się m.in.:

czym są probiotyki i jak wpływają na organizm,
jakie są przyczyny reakcji alergicznych,
czy probiotyki mogą wspierać walkę z alergiami,
jakie są najlepsze źródła naturalnych probiotyków.

Probiotyki – co to jest?

Probiotyki to żywe mikroorganizmy, głównie bakterie i drożdże, które wspierają mikrobiotę jelitową. Występują naturalnie w organizmie, ale można je także dostarczać z pożywieniem lub suplementami. Ich główną rolą jest wspieranie równowagi mikroflory jelitowej, co ma kluczowe znaczenie dla trawienia, odporności i ogólnego samopoczucia.

Najczęściej spotykane szczepy probiotyczne to:

Lactobacillus – szeroko występujące w fermentowanych produktach mlecznych, takich jak jogurt czy kefir. Mogą wspierać pracę jelit i pomagają w utrzymaniu równowagi mikroflory.
Bifidobacterium – kluczowe dla zdrowia jelit, odgrywają istotną rolę w procesach fermentacyjnych w układzie pokarmowym. Występują w mlecznych produktach fermentowanych oraz w kiszonkach.
Saccharomyces boulardii – to drożdże probiotyczne, które są odporne na działanie kwasów żołądkowych i wspierają równowagę flory bakteryjnej jelit.

Mikrobiota jelitowa to zbiór bilionów mikroorganizmów, które współpracują z organizmem. Można ją porównać do ekosystemu – im bardziej zróżnicowana i stabilna mikrobiota, tym lepiej działa układ trawienny i odpornościowy. Czynniki takie jak stres, nieodpowiednia dieta, antybiotyki czy infekcje mogą zaburzać jej równowagę. Właśnie tutaj probiotyki mogą stanowić wsparcie, pomagając w odbudowie korzystnej mikroflory.

Pamiętaj jednak, że nie każdy probiotyk działa w ten sam sposób. Różne szczepy bakterii mogą mieć różne właściwości, dlatego ich wybór powinien być dopasowany do indywidualnych potrzeb organizmu.

Przeczytaj także: Przewlekły stres a zdrowie jelit: jak zadbać o mikrobiom?

Jak działają probiotyki?

Jelita to nie tylko centrum trawienia, ale także kluczowy element układu odpornościowego. Znajduje się w nich około 70% komórek odpornościowych organizmu! To właśnie w jelitach dochodzi do interakcji między mikrobiotą a układem immunologicznym, co wpływa na zdolność organizmu do reagowania na czynniki zewnętrzne, w tym alergeny.

Probiotyki wspierają organizm na kilka sposobów:

1. Pomagają w utrzymaniu równowagi mikrobioty jelitowej – jelita zamieszkują zarówno korzystne, jak i potencjalnie szkodliwe bakterie. Stres, nieodpowiednia dieta, antybiotyki czy infekcje mogą zaburzać tę równowagę. Probiotyki wspierają wzrost dobroczynnych mikroorganizmów, pomagając utrzymać prawidłową florę bakteryjną.

2. Wzmacniają barierę jelitową – ściana jelit pełni funkcję filtra, który decyduje, jakie substancje dostają się do krwiobiegu. Jeśli bariera jelitowa jest osłabiona, może dojść do zwiększonej przepuszczalności jelitowej, co bywa kojarzone z nieprawidłową reakcją układu odpornościowego. Probiotyki wspierają integralność ściany jelit, pomagając ograniczyć przedostawanie się niepożądanych cząsteczek do organizmu.

3. Wpływają na układ odpornościowy – niektóre szczepy probiotyczne mogą wspierać aktywność komórek odpornościowych, takich jak limfocyty T i makrofagi. Wpływają także na produkcję cytokin, czyli białek regulujących reakcje zapalne. Dzięki temu organizm może lepiej radzić sobie z nadreaktywnością na alergeny.

4. Konkurują z patogenami – probiotyki mogą ograniczać rozwój niekorzystnych bakterii w jelitach poprzez konkurowanie o składniki odżywcze i miejsca przyczepu do ściany jelita. To działanie może pomóc w utrzymaniu zdrowego mikrobiomu i ograniczeniu wzrostu drobnoustrojów, które mogłyby negatywnie wpływać na odporność organizmu.

5. Produkują krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe (SCFA) – niektóre probiotyki, zwłaszcza bakterie z rodzaju Bifidobacterium i Lactobacillus, przyczyniają się do produkcji kwasu masłowego i innych krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych. Substancje te odgrywają istotną rolę w regeneracji komórek jelitowych oraz wpływają na regulację stanów zapalnych.

Przeczytaj także: Bakterie probiotyczne. Naturalne wsparcie, którego potrzebujesz

Przyczyny występowania alergii

Alergia to nadmierna reakcja układu odpornościowego na substancje, które u większości osób nie wywołują żadnych objawów. Takimi substancjami mogą być pyłki roślin, roztocza, sierść zwierząt, składniki pokarmowe, a nawet niektóre składniki kosmetyków czy leków. Dlaczego jednak jedni reagują alergią, a inni nie? Przyczyn jest wiele, a kluczową rolę odgrywają czynniki genetyczne, środowiskowe oraz stan mikrobioty jelitowej.

1. Genetyka – czy alergia jest dziedziczna?

Skłonność do alergii może być dziedziczona. Jeśli jedno z rodziców ma alergię, istnieje większe prawdopodobieństwo, że dziecko również będzie na nią podatne. W przypadku alergii u obojga rodziców ryzyko to wzrasta jeszcze bardziej. Nie oznacza to jednak, że dziecko na pewno rozwinie konkretną alergię – może mieć predyspozycję, ale ostateczne jej wystąpienie zależy od wielu innych czynników.

2. Środowisko a rozwój alergii

Współczesny styl życia ma ogromny wpływ na układ odpornościowy i jego reakcje. Co może zwiększać ryzyko alergii?

Zanieczyszczenie powietrza – smog, spaliny i inne zanieczyszczenia mogą podrażniać drogi oddechowe i nasilać reakcje alergiczne.
Kontakt z chemikaliami – konserwanty, sztuczne barwniki czy detergenty mogą wpływać na nadreaktywność układu odpornościowego.
Zbyt sterylne warunki życia – paradoksalnie, nadmierna higiena i ograniczony kontakt z bakteriami mogą prowadzić do osłabienia naturalnych mechanizmów odpornościowych i zwiększenia ryzyka alergii.

3. Mikrobiota jelitowa a alergia

Coraz częściej mówi się o tym, że stan mikroflory jelitowej ma duży wpływ na działanie układu odpornościowego. Jelita pełnią kluczową rolę w rozpoznawaniu substancji szkodliwych i nieszkodliwych. Jeśli równowaga mikrobioty zostaje zaburzona, może dojść do nieprawidłowej reakcji immunologicznej, w tym rozwoju alergii.

Co może wpływać na mikrobiotę i zwiększać ryzyko alergii?

Dieta uboga w błonnik i naturalne probiotyki – brak fermentowanych produktów oraz różnorodnych warzyw może osłabiać florę jelitową.
Częste stosowanie antybiotyków – zaburzają równowagę mikrobioty, eliminując zarówno szkodliwe, jak i korzystne bakterie.
Cesarskie cięcie i brak karmienia piersią – dzieci urodzone przez cesarskie cięcie nie mają kontaktu z bakteriami matki, co może wpłynąć na ich układ odpornościowy.

4. Alergia a układ odpornościowy

Alergia to w rzeczywistości błąd układu odpornościowego, który rozpoznaje neutralne substancje jako zagrożenie. Dochodzi wtedy do nadmiernej reakcji zapalnej, uwolnienia histaminy i pojawienia się objawów alergicznych – od kataru i kaszlu, przez wysypkę, aż po poważne reakcje anafilaktyczne.

Układ odpornościowy można jednak wspierać. Wystarczy dbać o dietę bogatą w błonnik, probiotyki i prebiotyki, ograniczyć kontakt z chemikaliami oraz unikać nadmiernego stosowania antybiotyków.

Choć alergii nie da się „wyleczyć” poprzez zmianę stylu życia, można łagodzić jej objawy i poprawić komfort życia.

Dlaczego warto stosować probiotyki przy alergiach?

Układ immunologiczny alergika traktuje takie czynniki jak pyłki czy określone składniki pokarmowe jako zagrożenie i uruchamia mechanizmy obronne, które prowadzą do stanu zapalnego i objawów alergicznych, takich jak katar sienny, swędzenie skóry czy problemy trawienne.

Pytanie więc brzmi: czy probiotyki mogą pomóc w regulacji tej reakcji?

Choć nie eliminują alergii, niektóre szczepy probiotyczne mogą wspierać organizm w lepszym zarządzaniu odpowiedzią immunologiczną.

Dzieje się to na kilku poziomach:

Wspieranie równowagi mikrobioty jelitowej – jelita to główny ośrodek układu odpornościowego. Odpowiednia proporcja korzystnych bakterii może pomóc organizmowi lepiej rozpoznawać substancje nieszkodliwe i ograniczać nadmierne reakcje na alergeny.
Wpływ na regulację układu odpornościowego – niektóre probiotyki mogą wspierać aktywność komórek T regulatorowych (Treg), które odgrywają kluczową rolę w ograniczaniu nadmiernych reakcji zapalnych. Dzięki temu organizm może lepiej kontrolować odpowiedź immunologiczną na alergeny.
Redukcja stanu zapalnego – część szczepów probiotycznych może wpływać na poziom cytokin prozapalnych, czyli białek odpowiedzialnych za wywoływanie i kontrolowanie stanów zapalnych. Ich działanie może pomóc w ograniczeniu objawów alergii, takich jak świąd skóry czy katar sienny.
Wzmacnianie bariery jelitowej – w przypadku alergii pokarmowych czy nietolerancji bardzo istotna jest szczelność bariery jelitowej. Jeśli jest ona osłabiona, do organizmu mogą przedostawać się niestrawione cząsteczki pokarmowe, które mogą wywoływać reakcje immunologiczne. Probiotyki wspierają integralność ściany jelit, pomagając ograniczyć przedostawanie się niepożądanych substancji do krwiobiegu.
Produkcja metabolitów wspierających odporność – bakterie probiotyczne mogą produkować krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe (SCFA), takie jak kwas masłowy, który odgrywa ważną rolę w regulacji procesów zapalnych w organizmie.

Probiotyki a alergia sezonowa

Alergia sezonowa, znana również jako katar sienny, to reakcja układu odpornościowego na pyłki roślin, które pojawiają się w określonych porach roku. Objawia się kichaniem, wodnistym katarem, zatkanym nosem, łzawieniem oczu i ogólnym uczuciem zmęczenia.

Probiotyki mogą wspierać organizm w okresie alergii sezonowej na kilka omówionych wyżej sposobów. Ale w kontekście alergii sezonowej warto zwrócić uwagę na konkretne szczepy, takie jak Lactobacillus rhamnosus czy Bifidobacterium lactis, które były badane pod kątem ich wpływu na reakcje alergiczne. Ważne jest jednak, aby ich stosowanie było długoterminowe – mikrobiota jelitowa nie zmienia się z dnia na dzień, dlatego warto wprowadzić probiotyki do diety na kilka tygodni przed rozpoczęciem sezonu pylenia.

Dodatkowo dobrze jest łączyć probiotyki z innymi strategiami wspierającymi organizm, takimi jak unikanie kontaktu z alergenami, nawilżanie błon śluzowych czy spożywanie żywności bogatej w naturalne przeciwutleniacze. W ten sposób można kompleksowo zadbać o komfort w okresie wzmożonego pylenia.

Probiotyki a atopowe zapalenie skóry

Atopowe zapalenie skóry (AZS) to przewlekła, nawracająca choroba zapalna, która objawia się suchością, zaczerwienieniem oraz świądem skóry. Jest to schorzenie o podłożu immunologicznym, często współwystępujące z innymi reakcjami nadwrażliwości, takimi jak alergie pokarmowe czy astma. Układ odpornościowy osób z AZS jest nadreaktywny i może wywoływać stan zapalny nawet w odpowiedzi na nieszkodliwe bodźce.

Czy probiotyki mogą stanowić wsparcie dla osób z AZS? Jeśli założymy, że odpowiednie szczepy bakterii probiotycznych mogą wspierać mikrobiotę jelitową, to możemy również założyć, że będą się one przyczyniać do regulacji reakcji immunologicznych organizmu.

Jakie mechanizmy mogą tu odgrywać rolę?

Wpływ na równowagę układu odpornościowego – mikroflora jelitowa jest ściśle powiązana z funkcjonowaniem układu immunologicznego. Niektóre szczepy probiotyczne, takie jak Lactobacillus rhamnosus czy Bifidobacterium breve, mogą wspierać aktywność komórek T regulatorowych (Treg), które odpowiadają za tłumienie nadmiernych reakcji zapalnych.
Wsparcie dla bariery skórnej – bariera jelitowa i bariera skórna są ze sobą powiązane. Zaburzenia mikrobioty jelitowej mogą wpływać na stan skóry, zwiększając jej skłonność do przesuszenia i podrażnień. Probiotyki mogą wspierać utrzymanie szczelności jelit, co może ograniczać przedostawanie się niepożądanych cząsteczek do krwiobiegu i wywoływanie reakcji immunologicznych.
Produkcja metabolitów wspierających skórę – niektóre bakterie probiotyczne biorą udział w produkcji krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (SCFA), takich jak kwas masłowy. Substancje te mogą wpływać na regulację stanów zapalnych w organizmie, co może mieć znaczenie w kontekście objawów skórnych.
Redukcja stanu zapalnego – mikrobiota jelitowa wpływa na poziom cytokin, czyli białek regulujących procesy zapalne. Odpowiednie szczepy probiotyczne mogą wspierać równowagę między cytokinami prozapalnymi a przeciwzapalnymi, co może mieć znaczenie w kontekście ograniczania objawów AZS.

W przypadku osób z atopowym zapaleniem skóry warto rozważyć wprowadzenie do diety zarówno naturalnych źródeł probiotyków, jak i suplementów zawierających przebadane szczepy. Kluczowe jest jednak systematyczne stosowanie oraz połączenie probiotyków z innymi działaniami wspierającymi skórę, takimi jak odpowiednia pielęgnacja, nawilżanie oraz unikanie czynników drażniących.

Nietolerancje i alergie pokarmowe a probiotyki

Alergie i nietolerancje pokarmowe to dwa różne mechanizmy nadwrażliwości organizmu na określone składniki diety. Alergia pokarmowa to reakcja układu odpornościowego na białka zawarte w pokarmach, co może prowadzić do objawów takich jak pokrzywka, obrzęk, bóle brzucha, a w skrajnych przypadkach – wstrząs anafilaktyczny. Z kolei nietolerancja pokarmowa wynika z trudności organizmu w trawieniu lub przyswajaniu pewnych substancji, np. laktozy czy glutenu, co może powodować wzdęcia, bóle brzucha, biegunkę lub inne dolegliwości trawienne.

Czy probiotyki mogą stanowić wsparcie dla osób borykających się z tymi problemami? Chociaż nie eliminują alergii ani nietolerancji, niektóre szczepy bakterii probiotycznych mogą wspierać funkcjonowanie układu trawiennego i odpornościowego, co może mieć znaczenie dla komfortu osób nadwrażliwych na pokarmy.

Wspieranie bariery jelitowej – ściana jelit pełni funkcję filtra, który zapobiega przedostawaniu się niestrawionych cząsteczek pokarmowych do krwiobiegu. W przypadku niektórych nietolerancji i alergii jej osłabienie może zwiększać ryzyko nieprawidłowych reakcji immunologicznych. Probiotyki mogą wspierać integralność nabłonka jelitowego i ograniczać przepuszczalność jelit, co może być istotne w kontekście ochrony przed nadwrażliwością pokarmową.
Modulacja układu odpornościowego – niektóre szczepy probiotyczne, np. Lactobacillus rhamnosus i Bifidobacterium breve, mogą wspierać aktywność komórek T regulatorowych (Treg), które odpowiadają za kontrolowanie reakcji immunologicznych. Może to ograniczać nadmierne reakcje organizmu na określone składniki pokarmowe.
Wsparcie w trawieniu laktozy – nietolerancja laktozy wynika z niedoboru enzymu laktazy, który jest niezbędny do rozkładu cukru mlecznego. Niektóre szczepy bakterii probiotycznych, np. Lactobacillus acidophilus i Bifidobacterium lactis, mogą wspierać trawienie laktozy poprzez produkcję enzymów ułatwiających jej rozkład w jelitach.
Ograniczenie stanów zapalnych w jelitach – mikrobiota jelitowa wpływa na poziom cytokin, czyli białek odpowiedzialnych za regulację procesów zapalnych. Zaburzenia mikroflory mogą prowadzić do przewlekłego stanu zapalnego, który może nasilać objawy nietolerancji pokarmowych. Odpowiednia suplementacja probiotykami może wspierać równowagę między cytokinami prozapalnymi a przeciwzapalnymi.

Warto jednak pamiętać, że reakcja organizmu na probiotyki jest indywidualna i zależy od składu mikrobioty jelitowej. W przypadku alergii pokarmowych kluczowe jest przede wszystkim unikanie alergenu, natomiast probiotyki mogą być elementem wspierającym funkcjonowanie układu odpornościowego i trawiennego. Osoby z nietolerancjami powinny natomiast zwracać uwagę na wybór odpowiednich szczepów, które mogą wspierać ich przewód pokarmowy bez wywoływania dodatkowych dolegliwości.

Czy probiotyki działają przy diecie eliminacyjnej?

Dieta eliminacyjna to częsty sposób radzenia sobie z alergiami lub nietolerancjami pokarmowymi. Polega ona na wykluczeniu z codziennego jadłospisu określonych produktów, które mogą wywoływać niepożądane reakcje organizmu. Stosuje się ją m.in. przy nietolerancjach pokarmowych, alergiach, zespole jelita nadwrażliwego (IBS) czy chorobach autoimmunologicznych. W takim przypadku mikrobiota jelitowa może ulegać zmianom – zarówno na skutek eliminacji konkretnych składników, jak i potencjalnego ograniczenia różnorodności odżywczej.

Jak dieta eliminacyjna wpływa na mikrobiotę jelitową?

Ograniczenie lub całkowite wykluczenie niektórych grup produktów może wpływać na skład mikroflory jelitowej. Przykłady:

dieta bezlaktozowa – rezygnacja z produktów mlecznych może zmniejszyć ilość bakterii fermentacji mlekowej w jelitach;
dieta bezglutenowa – u osób zdrowych eliminacja glutenu może prowadzić do zmniejszenia różnorodności bakterii jelitowych;
dieta niskowęglowodanowa – ograniczenie błonnika (np. w dietach ketogenicznych) może wpłynąć na ilość bakterii fermentujących polisacharydy.

Zmniejszona różnorodność mikroflory jelitowej może mieć wpływ na procesy trawienne oraz funkcjonowanie układu odpornościowego. Dlatego w trakcie diety eliminacyjnej warto zwrócić uwagę na sposób wspierania mikrobioty.

Przeczytaj także: Naturalny probiotyk. Najlepszy produkt dla jelit

Czy warto stosować probiotyki przy diecie eliminacyjnej?

Tak, probiotyki mogą być wsparciem, ale wybór odpowiednich szczepów i ich źródeł zależy od indywidualnych potrzeb i rodzaju eliminowanych produktów.

Na co warto zwrócić uwagę?

Dobór odpowiednich szczepów – jeśli eliminujesz nabiał, zwróć uwagę, czy wybrane probiotyki nie zawierają laktozy. Warto sięgnąć po szczepy, które naturalnie występują w fermentowanych produktach roślinnych.
Uzupełnianie diety o prebiotyki – oprócz probiotyków warto dostarczać prebiotyki, które stanowią pożywkę dla dobrych bakterii. Znajdziesz je m.in. w czosnku, cebuli, porach czy szparagach.
Różnorodność źródeł – dieta eliminacyjna nie oznacza rezygnacji z fermentowanych produktów. Kiszonki, kombucha, tempeh czy kimchi mogą stanowić cenne źródło korzystnych bakterii.

Naturalne probiotyki czy suplementy probiotyczne – co wybrać?

Probiotyki można dostarczać organizmowi na dwa sposoby: poprzez dietę bogatą w naturalne źródła bakterii probiotycznych lub za pomocą suplementów. Która opcja jest lepsza? Odpowiedź zależy od wielu czynników, takich jak indywidualne potrzeby, styl życia i kondycja mikrobioty jelitowej.

Naturalne źródła probiotyków – zalety i ograniczenia

Produkty fermentowane, takie jak jogurty, kefiry, kiszonki czy natto, od wieków stanowią element zdrowej diety. Dostarczają nie tylko żywych kultur bakterii, ale także prebiotyków (substancji odżywiających bakterie jelitowe), witamin oraz enzymów wspierających trawienie.

Zalety naturalnych probiotyków:

Różnorodność mikroorganizmów – naturalnie fermentowane produkty zawierają różne szczepy bakterii, co może sprzyjać zróżnicowanej mikrobiocie jelitowej.
Dodatkowe korzyści odżywcze – oprócz probiotyków dostarczają witamin, minerałów i enzymów wspierających procesy trawienne.
Łatwość włączenia do codziennej diety – można je spożywać na co dzień w ramach zdrowego stylu życia.

Ograniczenia naturalnych probiotyków:

Nieprecyzyjna liczba bakterii – ilość i rodzaj bakterii w naturalnych produktach fermentowanych mogą się różnić w zależności od sposobu produkcji i przechowywania.
Ryzyko niepożądanych dodatków – niektóre dostępne w sklepach produkty fermentowane zawierają cukier, konserwanty czy sztuczne zagęstniki, które niekorzystnie wpływają na mikrobiotę.
Ograniczone możliwości w przypadku konkretnych szczepów – jeśli zależy Ci na precyzyjnym wsparciu mikroflory jelitowej określonymi szczepami, produkty naturalne mogą nie być wystarczające.

Suplementy probiotyczne – kiedy warto po nie sięgnąć?

Suplementy probiotyczne zawierają dokładnie określone szczepy bakterii w standaryzowanej ilości. To szczególnie istotne, jeśli zależy Ci na konkretnym wsparciu dla organizmu, np. w okresie rekonwalescencji, podczas antybiotykoterapii czy w przypadku problemów trawiennych.

Zalety suplementów probiotycznych:

Precyzyjna dawka i szczepy – każda kapsułka lub saszetka zawiera określoną ilość żywych bakterii i konkretne szczepy, które zostały przebadane pod kątem ich właściwości;
Możliwość ukierunkowanego wsparcia – możesz dobrać suplement zawierający szczepy wspierające konkretne potrzeby organizmu;
Stabilność i wygoda – probiotyki w suplementach mają długi okres przydatności, są łatwe w przechowywaniu i stosowaniu.

Ograniczenia suplementów probiotycznych:

Brak dodatkowych składników odżywczych – w przeciwieństwie do fermentowanych produktów spożywczych, suplementy nie dostarczają witamin, minerałów ani enzymów;
Jakość zależna od producenta – nie wszystkie suplementy mają równie wysoką jakość. Warto wybierać produkty, które podają informacje o szczepach i liczbie żywych kultur bakterii;
Konieczność regularnego stosowania – aby uzyskać pożądane efekty, suplementy probiotyczne należy przyjmować systematycznie i przez odpowiednio długi czas.

Co wybrać?

Nie ma jednoznacznej odpowiedzi – obie opcje mogą się wzajemnie uzupełniać. Jeśli chcesz wspierać mikrobiotę jelitową na co dzień, włącz do diety fermentowane produkty spożywcze. Jeśli jednak zależy Ci na precyzyjnie dobranych szczepach lub masz specyficzne potrzeby, suplementy probiotyczne mogą okazać się lepszym wyborem.

W takiej sytuacji możesz sięgnąć po np. NOYO® Pro.Bio albo NOYO® Happy Belly.

Najlepszą strategią jest łączenie obu metod – bogata w naturalne probiotyki dieta wsparta odpowiednio dobranymi suplementami może przynieść największe korzyści dla mikrobioty jelitowej.

Źródła probiotyków w diecie

Probiotyki występują naturalnie w wielu produktach spożywczych, szczególnie tych poddanych procesowi fermentacji. Regularne spożywanie takich produktów może wspierać mikrobiotę jelitową i jej różnorodność. Warto jednak pamiętać, że sposób ich przygotowania oraz przechowywania ma ogromne znaczenie – pasteryzacja lub długotrwałe przechowywanie w wysokiej temperaturze mogą zmniejszyć ilość żywych kultur bakterii. Jakie produkty warto włączyć do swojej diety?

1. Fermentowane produkty mleczne

To jedne z najpopularniejszych i najłatwiej dostępnych źródeł probiotyków. Warto wybierać te bez dodatku cukru i sztucznych aromatów.

jogurt naturalny – zawiera żywe kultury bakterii, w tym szczepy Lactobacillus i Bifidobacterium. Najlepiej wybierać jogurty o krótkim składzie, bez zagęstników i sztucznych dodatków;
kefir – fermentowany napój mleczny bogaty w bakterie kwasu mlekowego i drożdże probiotyczne. Wyróżnia się większą różnorodnością szczepów niż jogurt;
maślanka i zsiadłe mleko – zawierają bakterie fermentacji mlekowej, które mogą wspierać trawienie i mikrobiotę jelitową.

2. Fermentowane warzywa

Proces kiszenia to doskonały sposób na wzbogacenie diety w naturalne probiotyki. Kiszonki są również źródłem błonnika i witamin wspierających zdrowie jelit.

kiszona kapusta – bogata w bakterie kwasu mlekowego, witaminę C i błonnik. Najwięcej probiotyków zawiera surowa, niepasteryzowana kiszona kapusta;
ogórki kiszone – zawierają bakterie fermentacji mlekowej, ale warto zwrócić uwagę, czy nie zostały przygotowane z użyciem octu, który hamuje rozwój probiotycznych mikroorganizmów;
kimchi – tradycyjna koreańska kiszonka na bazie kapusty pekińskiej, czosnku i przypraw. Oprócz bakterii kwasu mlekowego dostarcza również antyoksydantów i substancji bioaktywnych.

3. Fermentowane produkty sojowe

Nie tylko wspierają mikrobiotę, ale także dostarczają białka roślinnego i izoflawonów, które mogą mieć korzystny wpływ na organizm.

miso – pasta sojowa fermentowana przy udziale bakterii Aspergillus oryzae, często stosowana w kuchni azjatyckiej. Można dodawać ją do zup i sosów, ale nie należy jej gotować, aby nie zniszczyć bakterii probiotycznych;
tempeh – fermentowane ziarna soi o wysokiej zawartości białka i bakterii probiotycznych. Jest dobrym zamiennikiem mięsa w diecie roślinnej;
natto – japońska potrawa z fermentowanej soi, bogata w Bacillus subtilis, enzymy oraz witaminę K2. Charakteryzuje się intensywnym zapachem i śliską konsystencją.

4. Fermentowane napoje

Naturalne probiotyki można również znaleźć w tradycyjnych napojach fermentowanych, które od wieków są stosowane w różnych kulturach.

kombucha – fermentowana herbata zawierająca bakterie kwasu mlekowego i octowego. Warto wybierać kombuchę bez dodatku cukru;
kwas chlebowy – napój na bazie fermentowanego chleba żytniego, bogaty w bakterie kwasu mlekowego.

Przeczytaj także: Naturalny probiotyk. Najlepszy produkt dla jelit

Jak najlepiej spożywać probiotyki?

Aby probiotyki przynosiły jak najwięcej korzyści, warto pamiętać o kilku zasadach:

Regularność – mikrobiota jelitowa wymaga stałego wsparcia, dlatego warto włączyć probiotyczne produkty do codziennej diety.
Brak pasteryzacji – wybieraj produkty niepasteryzowane, ponieważ wysoka temperatura może zniszczyć korzystne bakterie.
Łączenie z prebiotykami – probiotyki działają najlepiej w obecności prebiotyków, czyli substancji odżywiających bakterie jelitowe. Dobrymi źródłami prebiotyków są cebula, czosnek, por, szparagi czy banany.
Urozmaicenie diety – różne produkty zawierają odmienne szczepy bakterii, dlatego warto sięgać po różnorodne źródła probiotyków.

Zarówno naturalne probiotyki, jak i suplementy mogą wspierać mikrobiotę jelitową, ale ich działanie zależy od jakości i regularności spożywania. Warto eksperymentować z różnymi produktami, aby znaleźć te, które najlepiej pasują do Twojej diety i stylu życia.

Podsumowanie

Czy probiotyki mogą wspierać organizm alergika? Choć nie eliminują alergii, niektóre szczepy mogą wpływać na funkcjonowanie układu odpornościowego i wspierać barierę jelitową.

Co warto zapamiętać?

Nie każdy probiotyk działa tak samo – wybieraj odpowiednie szczepy.
Wspieranie mikrobioty jelitowej może przynieść korzyści dla odporności.
Warto łączyć suplementację z naturalnymi źródłami probiotyków.
Efekty mogą być indywidualne – warto obserwować swój organizm.

Jeśli rozważasz wprowadzenie probiotyków do swojej diety, wybierz produkty wysokiej jakości i pamiętaj, że zdrowe jelita to klucz do lepszego samopoczucia!

Żródła:

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35089923/

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7395607/

https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fimmu.2020.01857/full

https://www.nature.com/articles/s41579-020-00438-6

https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0091674920309245

https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/10408398.2020.1790370

https://www.mdpi.com/2072-6643/12/6/1812

Probiotyki jako wsparcie w alergii