Czym jest efekt jo-jo, skąd się bierze i jak mu zapobiegać?

Czym jest efekt jo-jo, skąd się bierze i jak mu zapobiegać?

Czym jest efekt jo-jo, skąd się bierze i jak mu zapobiegać?

Ten kto się odchudzał, wie, jak łatwo jest nadrobić stracone kilogramy. Mowa oczywiście o efekcie jojo. W poniższym artykule tłumaczymy skąd bierze się efekt jojo i jak mu zapobiec.

Co to jest efekt jojo?

Efekt jo-jo to powrót do dawnej masy ciała po zakończeniu procesu odchudzania. Utracone kilogramy wracają w szybkim tempie, często powyżej stanu startowego. Z pewnością nikt nie chciałby doświadczyć efektu jojo. Co gorsza, każda dieta zakończona efektem jojo demotywuje do ponownego podjęcia diety. To błędne koło odchudzania, prawda?

Przyczyny efektu jojo

Najczęstszą przyczyną efektu jojo jest zbyt restrykcyjna dieta, nieuwzględniająca indywidualnych potrzeb organizmu ani preferencji żywieniowych. Monotonia, brak różnorodności i presja związana z odchudzaniem prowadzi do szybszej rezygnacji z diety. A nie o to przecież chodzi. Jak już wspominaliśmy w poprzednim artykule, jedyną słuszną dietą jest trwała zmiana nawyków żywieniowych. Przy rezygnacji z diety często pojawia się uczucie konieczności nadrobienia “straconych” kalorii, zwłaszcza przy ich drastycznym ograniczeniu w diecie. 

Jest jeszcze jedna rzecz, o której trzeba powiedzieć głośno. Zdarza się, że osoby zmagające się z nadwagą borykają się jednocześnie z zaburzeniami i chorobami psychicznymi. Proces chudnięcia wymaga cierpliwości i determinacji, a ciężko o nią, kiedy psychika jest w słabej kondycji. Jednocześnie, zaburzenia psychiczne mogą być przyczyną nadwagi - mowa tutaj oczywiście o zaburzeniach odżywiania i kompulsywnym objadaniu się. Zanim rozpoczniesz kolejną dietę, przypatrz się dokładnie swojej relacji z jedzeniem. Być może problem tkwi głębiej, niż Ci się wydaje. 

 

Gdzie popełniasz błąd, czyli przyczyny efektu jojo

Ograniczenie spożycia kalorii szybko przyczynia się do utraty masy ciała, niestety często spowodowane jest to utratą nie tkanki tłuszczowej, lecz masy mięśniowej i wody. W sytuacji kiedy zmniejsza się masa mięśniowa organizm automatycznie zaczyna zużywać mniej energii (mięśnie w największym stopniu zużywają energię w naszym organizmie), co wiąże się ze spadkiem podstawowej przemiany materii. Podstawowa przemiana materii to ilość kalorii, którą organizm potrzebuje w stanie spoczynku przez 24 godziny na utrzymanie funkcji życiowych. 

Ponadto, znaczne ograniczanie spożytych kalorii powoduje, że organizm, broniąc się przed niedoborem energii, stara się zużywać jej mniej, aby mieć zapas na podtrzymanie wspomnianych wcześniej funkcji życiowych. Innymi słowy, organizm stara się utrzymać nas przy życiu.  Kiedy powracamy do starych nawyków żywieniowych i nadmiernego spożycia kalorii, nasz organizm cały czas funkcjonuje na „wolniejszych obrotach”, co skutkuje ponownym odkładaniu się tkanki tłuszczowej. 

Zasadniczo, tempo, w jakim organizm spala kalorie, zależy od metabolizmu. Istnieje kilka czynników, które mogą wpływać na jego wydajność, czyli:

  • wiek
  • płeć
  • aktywność fizyczna
  • genetyka
  • środowisko
  • proporcja masy mięśniowej do tłuszczowej
  • hormony

Jak schudnąć bez efektu jojo?

Ograniczenie spożycia kalorii lub długie okresy postu (np. głodówka, którą stanowczo odradzamy) powodują, że organizm przechodzi w „tryb głodu”. Ciało oszczędza energię, aby zachować funkcjonalność, dlatego może spalać mniej energii niż zwykle. Jeśli utrzymuje się to przez dłuższy czas, powoduje to jeszcze większy wpływ na metabolizm. Szybka utrata masy ciała może prowadzić do znaczącego zmniejszenia metabolizmu. 

Czy częste zmiany masy ciała są szkodliwe?

Odpowiedź brzmi – tak. Wahania masy ciała wpływają na zwiększone ryzyko chorób serca, cukrzycy typu 2, kamicy pęcherzyka żółciowego, a nawet przedwczesnej śmierci. Dodatkowo, ponowne odkładanie się tkanki tłuszczowej obejmuje głównie obszary wokół brzucha (tzw. tłuszcz trzewny), który gromadzi się wokół kluczowych narządów, powodując upośledzenie wydzielania i działania insuliny, co w konsekwencji może prowadzić do insulinooporności. 

Ponadto, częste stosowanie restrykcyjnych diet wpływa na zmniejszenie ilości tkanki beztłuszczowej (w tym tkanek narządów i mięśni szkieletowych). Przy dużych wahaniach wagi skóra na ciele rozciąga się i traci elastyczność, co negatywnie odbija się na jej wyglądzie. 

Diety kończące się efektem jojo mocno oddziałują na psychikę. Uczucie porażki i braku kontroli nad sobą i swoim ciałem odbija się na samoocenie. Stąd już niedaleka droga do poważnych problemów natury psychicznej. 

 

Jak zapobiec wystąpieniu efektu jojo?

Efektowi jojo da się zapobiec. Poniżej wypisaliśmy kilka zasad, których musisz się trzymać, aby uniknąć powrotu do starej wagi. Jeśli Twoja dieta kończy się powrotem do wagi wyjściowej, warto rozważyć wsparcie doświadczonego dietetyka. 

Ach, i jeszcze jedno - przy rozpoczęciu nowej diety warto wdrożyć suplementację. W NOYO stworzyliśmy suplement diety o nazwie No YOYO Effect, który skutecznie wspomaga proces odchudzania, powstrzymuje efekt jojo i przyspiesza spalanie tkanki tłuszczowej. 

Jeśli chcesz zapobiec efektowi jojo:

  • nie stosuj bardzo restrykcyjnych i niskoenergetycznych diet
  • zadbaj o źródła pełnowartościowego białka w diecie, zapewniającego uczucie sytości
  • przestrzegaj zbilansowanej diety, z szerokim wachlarzem warzyw i owoców
  • pamiętaj o aktywności fizycznej (dostosowanej do swoich możliwości)
  • Twoje dobre samopoczucie psychiczne jest równie ważne – dbanie o psychikę, higienę snu i redukcję stresu. To może wspomóc Cię w odchudzaniu

 

Autor: mgr Alicja Krajowska-Kukiel, dietetyk

poznaj nasze suplementy — ich jakość odczujesz na własnej skórze! ✨

Sklep jest w trybie podglądu
Pokaż pełną wersję strony
Sklep internetowy Shoper Premium